Νέφος Μαρτύρων και άλλων Αγίων περιβάλλει το στερέωμα της Εκκλησίας. Κάθε μέρα, καθόλη τη διάρκεια του έτους, τιμούμε την μνήμην Αγίων. Σήμερα όμως, Κυριακή μετά την Πενηκοστή, τιμούμε και γιορτάζουμε όλους τους Αγίους μαζί. Γνωστούς και αγνώστους. Όλους όσοι πίστεψαν, αγάπησαν και αφιέρωσαν τη ζωή τους στον Χριστό, ανεξάρτητα εάν τελειώθηκαν με μαρτυρικό ή ειρηνικό θάνατο.
Αν θα θέλαμε να διακρίνουμε ένα κοινό χαρακτηριστικό της ζωής των Αγίων, που προέκυψε από την πίστη και την αγάπη τους προς τον Χριστόν, θεωρώ ότι αυτό είναι το πνεύμα της θυσίας.
Μελετώντας τους Βίους των Αγίων βλέπουμε ότι υπήρξαν Άγιοι που:
- θυσιάσαν τις περιουσίες τους, για να δώσουν τροφή στους πεινασμένους και ενδύματα σε ρακένδυτους·
- θυσίασαν την ελευθερία τους και έγιναν δούλοι, για να βοηθήσουν ψυχές να σωθούν·
- θυσίασαν τον πολύτιμο χρόνο τους, για να υπηρετήσουν ασθενείς, γέρους, ορφανά και άλλους εγκαταλελημένους, που δεν είχαν κανένα να τους φροντίσει·
- θυσίασαν τις ανέσεις που απολάμβαναν στα αρχοντικά τους, για να μεταδώσουν το Ευαγγέλιο σε άλλους λαούς·
- θυσίασαν βασιλικούς θρόνους για την αγάπη του Χριστού·
- Και βεβαίως, εκατομμύρια Μαρτύρων θυσίασαν ακόμη και τη ζωή τους για τον Χριστό.
Έτσι, όλοι αυτοί οι Άγιοι, προβάλλουν ως πρότυπα και για μας τους σημερινούς Ορθοδόξους πιστούς. Μας καλούν οι Άγιοι να ερευνήσουμε τις καρδιές μας για να δούμε εάν και εμείς διεκατεχόμαστε από αυτό το πνεύμα της θυσίας.
Βέβαια ζούμε σε μια εποχή, που -όπως είχε διαπιστώσει και ο σύγχρονός μας Άγιος Παΐσιος- "τη χαρά της θυσίας δεν την γεύονται σήμερα οι άνθρωποι. Δεν έχουν ιδανικά μέσα τους· βαριούνται που ζουν. Η λεβεντιά, η αυταπάρνηση, είναι η κινητήρια δύναμη στον άνθρωπο. Αν δεν υπάρχει αυτή η δύναμη, ο άνθρωπος είναι βασανισμένος".
Τα ραγδαία εκπληκτικά τεχνικά επιτεύγματα τείνουν να κάνουν τον άνθρωπο τεμπέλη. Να μη θέλει να κουραστεί να κάνει κάτι που χρειάζεται. Και επί πλέον σκέπτεται μόνον τον εαυτό του και έχει την απαίτηση οι άλλοι να σπεύδουν να καλύπτουν τις οποιεσδήποτε ανάγκες του, προβάλλοντας, τις περισσότερες φορές, αστήρικτα δικαιώματα!
Ο Ορθόδοξος Χριστιανός, όμως, δεν μπορεί να συνταυτιστεί με ανθρώπους που διακατέχονται απ' αυτή τη νοοτροπία. Γνωρίζει ότι ο Κύριός του Ιησούς Χριστός "οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν" (Μάρκ.10, 45). Έφθασε μέχρι σημείου να πλύνει τα πόδια των Μαθητών Του. Και στο τέλος να θυσιάσει και τη ζωή Του για μας. Αυτό πρέπει να μας συγκινήσει και να μας ωθήσει να μιμηθούμε το πνεύμα της θυσίας του Σωτήρα μας Χριστού. Γι' αυτό γράφει ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος: "Ο Κύριος πρόσφερε τη ζωή Του για χάρη μας· έτσι οφείλουμε κι εμείς να προσφέρουμε τη ζωή μας για χάρη των αδελφών μας" (Α' Ιωάν. 3,16).
Αυτό, πολλοί Άγιοι το τήρησαν κατά γράμμα, και θυσιάστηκαν για τον Χριστό και τους αδελφούς τους. Από μας σήμερα -εκτός από σπάνιες περιπτώσεις- δεν απαιτείται η θυσία της ζωής μας χάριν του Χριστού και των συνανθρώπων μας. Οι θυσίες που χρειάζεται να κάνουμε εμείς στην καθημερινή μας ζωή είναι πολύ μικρές εν σχέσει με τις θυσίες των Αγίων. Συνήθως είναι θυσίες χρόνου, προκειμένου να εξυπηρετήσουμε τον αδελφό μας, που έχει ανάγκη από τη συμπαράστασή μας. Θυσίες χρημάτων και υλικών αγαθών σε αδελφούς μας που στερούνται τα αναγκαία για τη διαβίωση τους· και θυσίες κόπου για την εξυπηρέτηση αδελφών μας, που πάσχουν από μοναξιά, ή είναι υπερήλικες και δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν· ή είναι άρρωστοι και χρειάζονται συμπαράσταση. Βέβαια θυσίες χρόνου και κόπου καλούνται να κάνουν και τα μέλη της ίδιας οικογένειας, για την αρμονική συμβίωσή τους. Ο Άγιος Παΐσιος, πάλι, μας λέγει: «Το βασικό στη ζωή μας είναι να ξεχνάω τον εαυτόν μου με την καλή έννοια και να σκέφτομαι τον άλλον, να συμμετέχω στον πόνο, στην δυσκολία του άλλου. Να μην κοιτάζω πως να ξεφύγω την δυσκολία, αλλά πως να βοηθήσω τον άλλον, πως να τον αναπαύσω. Να έχω την τάση να δίνω παρά να δέχομαι, να υπηρετώ μάλλον, παρά να υπηρετούμαι από τους άλλους».
Είναι χρήσιμο αδελφέ μου και αδελφή μου να εξετάζουμε, σε τι δυσκολεύουμε εμείς τους άλλους και όχι σε τι δυσκολεύουν οι άλλοι εμάς. Να βλέπουμε τι αναπαύει τον άλλον και όχι τι αναπαύει εμάς. Όταν ο άνθρωπος έχει πνεύμα θυσίας, δεν γκρινιάζει, δεν βαριέται, αλλά χαίρεται. Μεγάλη είναι η χαρά, όταν υπάρχει διάθεση αυτοθυσίας.
Μόνον όταν θυσιάζεται κανείς για τον άλλον συγγενεύει με τον Χριστό, γιατί ο Χριστός είναι η υπέρτατη Θυσία. Η θυσία για τον συνάνθρωπό μας, κρύβει τη μεγάλη αγάπη μας για τον Χριστό. Δεν υπάρχει τίποτε άλλο, που να συγκινεί τον Θεό, όσο η αρχοντιά, δηλαδή η θυσία στον πόνο και την ανάγκη του άλλου. Όσο ξεχνάει ο χριστιανός τον εαυτόν του, τόσο τον θυμάται ο Θεός. Αυτό είναι το πνεύμα των Αγίων μας και αυτά μας διδάσκουν με το λόγο τους και το παράδειγμά τους.
«Τίποτε δεν θα χάσεις από όσα θα θυσιάσεις χάρη του Κυρίου, διότι θα σου ανταποδοθούν εκατονταπλάσια», λέγει ο Άγιος Μάρκος ο Ασκητής. Η πρώτη θέση στον Ουρανό, ανήκει σ΄αυτούς που θυσιάζονται για τους άλλους. Σ΄αυτούς που μιμούνται το Χριστό στην θυσία!
Αγαπητοί μου αδελφοί και αδελφές, κάθε θυσία μας για τον Χριστό και τους αδελφούς μας, για να έχει αξία πρέπει να γίνεται, όχι σαν αγγαρία, αλλά με προθυμία και με ζεστή καρδιά. Έτσι ο πιστός δέχεται μέσα του πλούσια την Χάρη, τη θεϊκή δύναμη και άμεσα την προστασία του Θεού.
Είθε οι Άγιοι Πάντες, που γιορτάζουμε σήμερα, να μας εμπνέουν το πνεύμα της θυσίας, προς χάριν του Κυρίου μας και των αδελφών μας. Αμήν.