Το μέγιστον των Ιερών Μυστηρίων της Εκκλησίας, το Μυστήριον της θείας Ευχαριστίας, που τελείται κατά τη θεία Λειτουργία, είναι αυτό πού δίνει στον κάθε πιστό, που συμμετέχει στη θεία Λειτουργία, αγιασμό, ζωντάνια πνευματική, θεία Χάρη, και συνδέει τον πιστό οργανικά μέ το θεανθρώπινο Άγιο Σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που είναι η Αγία Του Εκκλησία.
Το πόσο σημαντικό και απαραίτητο για τον Ορθόδοξο Χριστιανό είναι να συμμετέχει τακτικά στη θεία Λειτουργία καταδεικνύει ο 80ός Κανών της 6ης Οικουμενικής Συνόδου: «Εάν ένας Επίσκοπος ή Πρεσβύτερος ή Διάκονος ή άλλος Κληρικός ή λαϊκός, χωρίς να εμποδίζεται από ανυπέρβλητη δυσκολία, ενώ διαμένει σε πόλη (όπου λειτουργεί ναός), δέν εκκλησιάζεται επί τρεις Κυριακές, αν μεν, είναι Κληρικός να καθαιρείται από την ιερωσύνη του και να επανέρχεται στις τάξεις των λαϊκών· εάν δε, είναι λαϊκός να αφορίζεται από την Εκκλησία». Διότι με την πράξη του αυτή, επεξηγεί ο Άγιος Νικοδημος ο Αγιορείτης, ο άνθρωπος αυτός φανερώνει ή ότι δεν είναι πιστός, ή μπορεί μεν να διατηρεί κάποια στοιχεία από την πίστη του, όμως καταφρονεί την κοινήν λατρείαν της Εκκλησίας προς τον Θεόν, οπότε δέν έχει ζωντανή σχέση με τον Χριστό και την Εκκλησία. Στην ουσία στερείται της εν Χριστώ πνευματικής ζωής.
Αλλά η τέλεση της θείας Λειτουργίας δέν είναι απαραίτητη μόνον στον πιστό για να διατηρεί ζωντανή την κοινωνία του με την κεφαλή της Εκκλησίας, τον Κύριόν μας Ιησού Χριστό καί με τα μέλη της Εκκλησίας, που είναι οι βαπτισμένοι Ορθόδοξοι πιστοί και όλος ο αγγελικός κόσμος. Σας παρακαλώ να προσέξουμε το σημείο αυτό: Κατά τη θεία Λειτουργία, που τελείται το μέγιστο των Μυστηρίων της θείας Ευχαριστίας, το οποία ίδρυσε και καθιέρωσε ο Ίδιος ο Κύριος, φανερώνεται, αποκαλύπτεται ολόκληρη η Εκκλησία και συνεχίζει την επί γης πορεία της. Με απλά λόγια: Αν ο Κύριος δέν καθιέρωνε να τελείται η θεία Ευχαριστία για να ερχόμαστε οι πιστοί σε ζωντανή κοινωνία μαζί Του και μεταξύ μας, η Εκκλησία θα παρέμενε άγνωστη ή και θα εξαφανιζόταν.
Για να το καταλάβουμε αυτό καλύτερα ας κάνουμε μία υπόθεση, που δυστυχώς πολλές φορές έχει συμβεί: Αν σε ένα τόπο γκρεμιστούν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, φονευθούν όλοι οι ιερείς και Επίσκοποι, διασκορπιστούν οι πιστοί και δεν υπάρχει τρόπος να τελείται η θ. Λειτουργία για πολλά χρόνια εκεί, μπορούμε να κάνουμε λόγο για ύπαρξη Εκκλησίας στον τόπον αυτόν;
Αυτό το είχαν καταλάβει πολύ καλά οι διώκτες της πρωτοχριστιανικής Εκκλησίας, γι᾽ αυτό με μίσος ορμούσαν οι ειδωλολάτρες ακόμη και στις υπόγειες κατακόμβες της Ρώμης, όπου κατέφευγαν οι Χριστιανοί για να λειτουργηθούν, και τους θανάτωναν.
Το ίδιο συνέβη, όπως γνωρίζουμε από την Εκκλησιαστική Ιστορία δια μέσου των αιώνων μέχρι και τις ημέρες μας, σε πολλές χώρες του κόσμου. Γι᾽ αυτό εκεί που παλαιότερα άνθιζαν χριστιανικές Εκκλησίες, σήμερα παραμένουν μόνον ερείπια. Όπως ασφαλώς πολλοί από σας θα ενθυμούνται, στα 70 περίπου χρόνια που επικράτησε η αθεϊστική προπαγάνδα στη Σοβιετική Ένωση, κύριος στόχος των εχθρών της Εκκλησίας ήταν να κλείσουν τα Μοναστήρια και οι ναοί, να εξοριστούν ή να θανατωθούν οι Επίσκοποι και οι ιερείς, ώστε να μη τελούνται θείες Λειτουργίες. Επιπλέον απαγόρευσαν αυστηρά τον εκκλησιασμό όλων και ιδιαιτέρως των παιδιών και των νέων, ώστε να μή λειτουργούνται και να μη κοινωνούν. Παράλληλα διακωμωδούσαν με κάθε τρόπο τη θεία Λειτουργία.
Διασώζω από τότε στη μνήμη μου το εξής περιστατικό: Επί Σοβιέτ, σε μία αθεϊστική ομιλία του ο ειδικός προπαγανδιστής, θέλησε να γελοιοποιήσει την έννοια της θείας Λειτουργίας. Απευθύνθηκε σε έναν ιερέα-εργάτη, που τον είχαν υποχρεώσει να είναι παρών και του λέγει με περιφρόνηση: «Έ, και η Λειτουργία που κάνετε εσείς οι χριστιανοί, τί είναι; Μια θεατρική παράσταση είναι. Φοράτε σαν τους ηθοποιούς ειδικές στολές, διαμορφώνετε τον ναό με την ανάλογη διακόσμηση και παίζετε θέατρο»! Ο Ορθόδοξος Κληρικός, χωρίς να χάσει την ψυχραιμία του από την προσβολή, αλλ' ούτε να υπολογίσει τις συνέπειες για τη ζωή του, απάντησε στόν ινστρούχτορα: «Σύντροφε, αν θα μπορούσες να με πληροφορήσεις ότι, υπάρχει θεατρικό έργο, που παίζεται επί δύο χιλιάδες χρόνια συνέχεια, τουλάχιστον κάθε Κυριακή, στις πέντε ηπείρους της γης και "πουλάει" εκατομμύρια "εισιτήρια" κάθε φορά, τότε ίσως να είχες δίκιο. Όμως, επειδή αυτό που συμβαίνει στη θεία Λειτουργία είναι μοναδικό στον κόσμο, μάλλον θα πρέπει να σε κάνει να αναθεωρήσεις τις ιδέες σου»! ...Έχασε τη φωνή του γιατί δεν ήξερε τι να απαντήσει ο ινστρούχτορας!
Μετά από αυτά τα γενικά που είπαμε, προτού ακόμη ασχοληθούμε με το πολύτιμο θησαυρό που περικλείει η θεία Λειτουργία, ελπίζω όλοι μας να υποψιαζόμαστε -εάν ακόμη δεν μπορούμε να κατανοούμε πλήρως- ότι στη θεία Λειτουργία κάτι το εξαιρετικό, κάτι το μοναδικό συμβαίνει! Άλλωστε κι εμείς όλοι μας, από πέρυσι, με τα μέτρα που έλαβαν οι αρμόδιες Αρχές για να μας προστατεύσουν από την πανδημία, αναγκασθήκαμε πολλές φορές να στερηθούμε τη θεία Λειτουργία. Ιδιαίτερα οδυνηρή ήταν η στέρηση της χριστουγενιάτικης Λειτουργίας και ακόμη περισσότερο της πασχαλινής θ. Λειτουργίας! Πώς να νιώσει ο πιστός Ανάσταση, παρακολουθώντας από μακρυά τα τελούμενα, χωρίς να μπορεί να προσεγγίσει τον Αναστάντα Χριστόν, να ενωθεί μαζί Του δια της θείας Κοινωνίας και να ανταλλάξει με τους αδελφούς του με πνευματική χαρά το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Όμως, ας το επαναλάβουμε για μια ακόμη φορά. Η θεία Λειτουργία δεν ενεργεί κατά τρόπον μαγικόν στην ψυχή του εκκλησιαζομένου. Χρειάζεται και η κατάλληλη προετοιμασία και ανταπόκριση του πιστού.
Επ' αυτού θα συνεχίσουμε, συν Θεώ, στην ομιλία της επόμενης Κυριακής.